Русь и византийские контакты Скандинавии в XI—XIV вв.
Închide
Conţinutul numărului revistei
Articolul precedent
Articolul urmator
826 0
SM ISO690:2012
АНДРОЩУК, Фёдор. Русь и византийские контакты Скандинавии в XI—XIV вв.. In: Stratum plus, 2014, nr. 5, pp. 199-212. ISSN 1608-9057.
EXPORT metadate:
Google Scholar
Crossref
CERIF

DataCite
Dublin Core
Stratum plus
Numărul 5 / 2014 / ISSN 1608-9057 /ISSNe 1857-3533

Русь и византийские контакты Скандинавии в XI—XIV вв.

Pag. 199-212

Андрощук Фёдор
 
Шведский исследовательский институт в Стамбуле
 
 
Disponibil în IBN: 22 iulie 2016


Rezumat

Русь и византийские контакты Скандинавии в XI—XIV вв. В статье рассматриваются находки византийского происхождения, обнаруженные на территории Северной Европы. Автор пересматривает получившую распространение точку зрения, что эти находки являются прежде всего свидетельствами скандинавских контактов с Русью (в особенности через Новгород), а не Византией. Таким образом, посредническая роль Руси в распространении византийского влияния в Скандинавии является предметом дискуссии. Присутствие и торговая деятельность новгородцев на Балтике, и в особенности на Готланде, засвидетельствованы письменными и археологическими источниками. Однако, реальная доля их торгового влияния в Сигтуне представляется довольно умеренной. Хронологические рамки бытования византийских вещей и импорта Южной Руси в культурном слое Сигтуны и Новгорода не совпадают, что указывает на существование альтернативных путей их проникновения в Сигтуну. Судя по данным письменных источников, скандинавы посещали Византию как паломники и наёмники в XI—XII вв. Эти визиты получили отражение в распространении в локальной скандинавской среде оригинальных предметов византийского происхождения, а также их подражаний. Эти находки должны рассматриваться как свидетельства синкретичного христианства, распространённого в местной среде.

Contactele Scandinaviei cu Rusia Kieveană și Bizanţul în secolele XI—XIV În prezentul articol sunt analizate descoperirile de origine bizantină de pe teritoriul Europei de Nord. Autorul reexaminează o opinie binecunoscută, conform căreia aceste descoperiri trebuie să fi e privite drept argumente în favoarea contactelor scandinave cu Rusia Kieveană (înainte de toate, Novgorodul) şi nu cu Bizanţul. Astfel, este discutat rolul intermediar al Rusiei în răspândirea infl uenţei bizantine în Scandinavia. Prezenţa şi activitatea comercială a unor oameni din Novgorod în zona Baltică şi, îndeosebi, în Gotland, sunt atestate prin izvoare scrise şi arheologice. Însă, ponderea reală a infl uenţei lor comerciale în Sigtuna pare a fi destul de moderată. Cronologia circulaţiei obiectelor bizantine şi a importurilor din Rusia de sud în straturile de cultură ale Sitgunei şi Novgorodului nu coincid, indicând existenţa unor căi alternative de pătrundere a acestor piese în Sitguna. Judecând după datele izvoarelor scrise, scandinavii vizitau Bizanţul în calitate de pelerini şi mercenari în sec. XI—XII. Aceste vizite s-au refl ectat prin răspândirea în mediul scandinav local a unor obiecte originale, de provenienţă bizantină, precum şi a imitaţiilor acestora. Descoperirile respective trebuie să fi e abordate drept mărturii ale răspândirii unui creştinism sincretic în mediul local.

Rus’ and Byzantine Contacts of Scandinavia in 11th—14th Centuries This paper deals with fi nds of Byzantine origin discovered on the territory of Northern Europe. The author challenges the idea that they should be viewed as evidence for Scandinavian contacts with Rus’ (especially the area of Novgorod), rather than Byzantium. The paper discusses the mediating role of Rus’ in the transmission of objects of Byzantine origin in Scandinavia. The presence and trade activity of the Novgorodians in Baltic and especially on Gotland is attested by written and archaeological evidence. However, their real impact on trade in Sigtuna was rather moderate. The distribution of Byzantine imports and objects originated from Southern Rus' in Sigtuna and Novgorod shows clear chronological diff erences and indicates alternative ways of their penetration to Sigtuna. Judging from the written sources the Scandinavians visited Byzantium as pilgrims and mercenaries in 11th and 12th century. Their visits were refl ected in the distribution of Byzantine objects as well as the appearance of copies and imitations in local material culture. These items must be seen as evidence of syncretistic Christianity spread among the local population.

Cuvinte-cheie
Русь,

Скандинавия, варяги, новгородская торговля, византийские влияния